SENSATIE SINDS 1957 – 60 JAAR HARLEY-DAVIDSON SPORTSTER
De Sportster is ontstaan uit competitie en zowel op het circuit als in de showroom is winnen het centrale thema in het verhaal van deze modellenlijn. Een verhaal over constante evolutie en een machine die ondanks zijn lange, rijke geschiedenis, nog altijd de weg wijst in het hedendaagse motorlandschap…
Vrij ongewoon voor H-D in die tijd, kreeg de bike zijn eigen naam. Hij ontstond als reactie op de felle concurrentie van Britse fabrikanten. De basis was het K model (1952-56) met zijn unit construction crankcases, maar de zijkleppen van het 883cc blok werden vervangen door bovenkleppen. Hij behield zijn voor die tijd vrij vooruitstrevende hydraulische voor- en achtervering.
Onder de naam XL bewees het Sportster platform direct zijn waarde: hij verkocht goed en de customization mogelijkheden waren royaal.
De XR750: beautiful, brutal & built to win
In de jaren ‘60 bewoog de Sportster zich rustig met de maatschappelijke ontwikkelingen mee en tegen het eind van dat decennium was de XLH een subtiele custom geworden. Maar 1970 betekende de geboorte van de legendarische XR750. Deze brutal beauty was gebouwd om zowel op asfalt als op de grasbaan zijn wil op te leggen; dankzij een reglementswijziging in 1969 mochten 750cc OHV blokken in de VS racen en H-D had derhalve een competitieve bike nodig. Dat was de XR750; het bleek de ultieme winnende machine.
De 70’s, 80’s, 90’s en 00’s
De 1972 XL had een 1.000cc uitvoering van het bekende ‘Iron Head’ blok.
In 1976 ging de versnellingsbak naar de linkerkant en de achterrem naar rechts.
In 1977 verlegde de XLCR (Café Racer) opnieuw de lat en met zijn op de XR750 geïnspireerde achtervering, nieuwe frame, drievoudige remschijven, aluminium wielen en achteruit geplaatste voetsteunen was het op dat moment de sportiefste Sportster ooit gemaakt.
In 1983 kwam de focus nog meer op performance te liggen met de introductie van de XR1000. Die had de cilinders en koppen van de XR750, geplaatst op het bestaande Sportster blok. Daarmee werd het een soort straatlegale versie van de XR750 racer.
In 1986 werd het Iron Head Sportster blok naar de geschiedenisboeken verwezen dankzij de introductie van het Evolution Sportster blok. Dit blok kwam in twee formaten: 883cc – met dezelfde boring en slag als in het originele ontwerp uit 1957 – en 1100cc (twee jaar later vervangen door een 1200cc uitvoering).
1987 betekende ook de introductie van de XLH883 Hugger, waarmee ingespeeld werd op de wensen van minder lange rijders en de toename van vrouwelijke rijders.
In 1991 kregen alle Sportsters een 5-versnellingsbak en – behalve de basis-883 – een belt drive.
In 2000 kreeg de XL1200S Sportster Sport dubbele vierzuiger remklauwen en de prachtige 2002 XL883R kreeg een gelikt 2-in-1 uitlaatsysteem, dubbele remschijven voor en een lekker laag stuurtje. In 2004 kregen alle Sportsters een nieuw frame en in rubber bevestigde motorblokken. Drie jaar later verving brandstofinjectie de traditionele carburateurs.
Als antwoord op de vraag naar iets extra’s, introduceerde Harley-Davidson in 2008 de XR1200, een Sportster met een 90pk blok, upside-down voorvork, krachtige remmen, lichtgewicht aluminium swingarm, moderne instrumenten en achteruit geplaatste voetsteunen. Dat was ook het jaar waarin de Nightster zijn zwarte velgen en grijze motorblokafwerking kreeg. Maar het bekendste detail dat toen geïntroduceerd werd is het LED achter/remlicht dat verwerkt zit in de knipperlichten.
In 2010 ontstond de basis voor de hedendaagse Sportster line-up, eerst met de XL883N Iron, die het basismodel werd, en vervolgens de gestripte bobber XL1200X Forty-Eight – met zijn brandstoftank op basis van het Model-5 design uit 1948 – waaraan hij ook zijn naam dankt.
Twee jaar later voegde de XL1000V Seventy-Two weer een flinke scheut authentieke chopper attitude toe aan de Sportster lijn, naast de meer relaxte custom stijl van de XL1200C. Alle vier de bikes verwijzen naar de Sportsters uit de late jaren ’50 en ’60; modellen die zelf weer een diepe buiging maakten naar machines van nog verder terug. Precies zoals je mag verwachten van Harley-Davidson, een motorbouwer met een catalogus die teruggaat tot 1903.
De Iron 883 en Forty-Eight werden in 2016 sterk verbeterd met betere vering en ABS, waarbij de authentieke, old-school stijl voorzien werd van een zeer up-to-date frame. Om 60 jaar sensatie te vieren geeft de 2017 XL1200CX Roadster performance een hele nieuwe betekenis met zijn 43mm upside-down voorvork, premium schokbrekers en krachtige remmen voor.
Dus hoewel er veel verandert, blijven sommige dingen hetzelfde – 60 jaar Harley-Davidson Sportster is het rauw grommende bewijs.